[ NOTITIE ] Hoe voelt het als niemand je aankijkt? Als je helemaal geen oogcontact krijgt?
Eerder schreef ik over De ogen zijn de ramen van de ziel. In India heb ik weer een hele nieuwe ervaring met (aan)kijken en contact maken.
Oogcontact in de grote stad
In de eerste week in Bangalore (met zo’n twaalf miljoen inwoners) ervaarde ik hoe naar het voelt om op straat niet aangekeken te worden. Om volledig genegeerd te worden, eigenlijk. Zelfs bij binnenkomst in een winkel of hotel heb ik het gevoel dat ik actief iemand aan moet spreken om contact te leggen.
Zou het een vorm van respect zijn in een overbevolkt land, om iedereen in zijn eigen bubbel te laten en vooral niet lastig te vallen met een blik? Zijn twee wandelende Westerlingen zo’n raar fenomeen dat men niet weet hoe ons te bejegenen? Ligt het aan het feit dat we een van de weinige vrouwen zijn, op plekken waar zo’n 90% van de mensen op straat man is? Ik ben er nog niet achter.
Ik snap ook wel dat ik niet elke man met een overdreven glimlach moet begroeten, aangezien dat verkeerd kan worden opgevat en de kans bestaat dat ik niet meer van ‘m af kom, of erger. Maar af en toe een blik of knikje van herkenning wanneer je elkaar passeert, ongeacht geslacht, kan ik toch wel erg waarderen.
Waarom is dat?
Ik heb blijkbaar behoefte aan contact, aan ‘gezien’ worden. Misschien is het een eerste levensbehoefte om te weten dat je bestaat door gehoord en gezien te worden door een ander levend wezen.
Als ik het gevoel overdrijf is het alsof ik ga twijfelen aan mijn eigen bestaan. Besta ik wel? Hallo, ziet iemand mij? Blijkbaar ontleen ik bestaansrecht aan het feit of een ander mij erkent. Niet ‘Ik denk dus ik ben’ (- René Descartes) maar ‘Ik word gezien dus ik besta’?
Huh, zwaaien ze naar mij?
Het andere uiterste beleef ik ook. Nu we enkele dagen in Fort Kochi doorbrengen, een eiland bij de stad Kochi, is het contact met de Indiërs compleet anders.
Een vrouw die vanuit een restaurant breed lachend naar me zwaait, alsof ze een oude bekende ziet. Groepjes tienermeisjes die ons stiekem bekijken en verlegen glimlachen wanneer ik dat zie. Groepjes tienerjongens die ons begluren en betrapt wegkijken wanneer ik oogcontact maak. Een streetfoodverkoper die naar Denise roept: “Ma’am, I love you!”
Nou nou, blijkbaar is een Indiase romance hier zó geregeld.
We staan stil op straat in een riksja, een oudere man ziet ons en lacht naar ons. Dan loopt hij weg, praat druk met een jongere man, neemt hem aan zijn arm mee om hem ons te laten zien. Ze giechelen: “Hi girls, how are you? Where are you from?” De meeste mensen die we spreken willen weten waar we vandaan komen en wat voor beroep we hebben. Een gezin eet naast ons, maakt stiekem selfies met ons duidelijk op de achtergrond. Na een tijdje vraagt het hoofd van het gezin of we met hem, zijn vrouw en zoon op de foto willen?
Hier zou ik bijna sterallures krijgen, zoveel mensen behandelen ons als beroemdheden. Ik zou er bijna van gaan denken dat ik erg bijzonder ben.
Steun je favoriete schrijver
Ben je geraakt of geïnspireerd door mijn schrijven? Heeft het je inzicht gegeven of geholpen om je perspectief te veranderen? Mocht je iets terug willen doen, kun je me op de volgende manieren supporten:
Laat een reactie achter onder dit bericht op of social media, ik vind het fijn te weten dat je meeleest en -leeft.
Deel mijn website of een van mijn blogs via jouw social media en tag me in je bericht. Ik ben actief op Facebook, Instagram en LinkedIn.
[ BLOG ] Een ander lang aankijken, wat doet dat met je? Maakt het je ongemakkelijk of ben je nieuwsgierig? Elkaar bewust langer dan normaal in de ogen kijken, in stilte, is ook bekend als eyegazing of soulgazing, een term vanuit de tantra. Je ogen hebben een hoop te vertellen…
Je ogen kunnen niets verbergen
Elkaar via de ogen ontmoeten, is een bijzondere ervaring om te delen. Er is wel wat moed voor nodig, om je open te durven stellen voor een ander. Soms bots je tegen een muur van afstandelijkheid, want niet iedereen kan het opbrengen zijn hart te openen. Misschien doet het teveel pijn om te voelen wat daar werkelijk speelt.
Maar de beloning als je het toch doet, is groot. Tijdens het kijken valt laag voor laag van je af. Emoties kunnen vrij opkomen en geuit worden, tranen stromen en een glimlach laat zich stralend zien. Het is spannend, omdat je zo kwetsbaar bent, maar uiteindelijk is het fijn om je ware zelf te laten zien. Je mag er zijn, met alles wat er is.
Wanneer je iets wilt delen over je liefde voor een ander, over gevoelens van eenheid, vrede of intense pijn, schieten woorden vaak tekort. En als je toch de ‘juiste’ woorden vindt, blijven ze slechts een verwijzing. Eigenlijk is het onmogelijk om met woorden te beschrijven wat er werkelijk in je speelt.
Gelukkig zijn woorden ook magische bouwstenen, waarmee je ‘tussen de regels’ door een gevoel of een sfeer kunt scheppen. Het beste voorbeeld vind ik de Tao Te Ching, waarin Lao Tze al in het eerste vers laat weten dat hij (toch) gaat schrijven over het onnoembare. Mooie paradox.
Tao Te Ching, vers 1:
The Tao that can be told is not the eternal Tao. The name that can be named is not the eternal name. The nameless is the beginning of heaven and earth. The named is the mother of ten thousand things. Ever desireless, one can see the mystery. Ever desiring, one can see the manifestations. These two spring from the same source but differ in name; this appears as darkness. Darkness within darkness. The gate to all mystery. Tao Te Ching – Lao Tzu – chapter 1 (translation by Gia-fu Feng and Jane English)
Ik voel hier veel waarheid bij, maar om nu elke keer in taoïstische verzen te spreken als ik het onnoembare wil delen?
In dat geval kan het elkaar aankijken een uitkomst zijn, mits beide partijen daarvoor openstaan. Het is fijn om daar een bepaald kader voor te schetsen. In de tantra bijvoorbeeld wordt het gedaan als oefening met begeleiding en een specifieke tijdsduur. Vaak leidt een tantra-leraar je met aanwijzingen door de opdracht, bijvoorbeeld: ‘Keer naar binnen, blijf bij jezelf, als je eraan toe bent richt je je blik omhoog tot je de ander aankijkt’, et cetera.
Je kunt zo’n kader natuurlijk ook zelf bedenken, net als kunstenares Marina Abramovic.
Het onnoembare ervaren
Abramovic keek tijdens haar beroemde werk The artist is present dagenlang honderden bezoekers in de ogen. Mocht je de performance niet kennen, bekijk deze video:
Toen ik dit voor het eerst zag, wilde ik het zelf ervaren. Dus maakte ik in 2011, als onderdeel van mijn afstudeerproject, een video van mijzelf en mijn toenmalige vriend, met dit werk van Abramovic als inspiratiebron. Op de film was te zien hoe mijn vriend en ik elkaar en profil in de ogen keken, een kwartier lang. Ik heb het bestand niet meer, maar ik geloof dat je vooral veel onzekerheid, lachen en focus op de ogen ziet.
We waren niet vrij genoeg, durfden niet écht kwetsbaar te zijn. En misschien is dat ook niet zo vreemd, als je elkaar meteen een kwartier lang aanstaart, met een camera vlakbij je hoofd.
En hoe is dat nu?
Ondertussen vind ik het niet zo eng meer om een ander (of mezelf, ook een optie) lang in de ogen te kijken. Ik stel me makkelijker open en deel via mijn ogen wat er in mijn hart speelt.
Soms gebruik ik het aankijken als oefening tijdens een Privé Transformatiedag, om met een deelnemer even uit het denken te stappen en contact te maken met een dieper weten. Als het de eerste keer is dat iemand zoiets doet, voelt het wat onwennig, maar uiteindelijk wordt het als heel waardevol gezien.
Er is altijd een next level
Tijdens een Privé Transformatiedag initieer ik het zelf – ik besef dat dat meespeelt in het gemak dat ik ervaar. Maar ik leer steeds meer mensen kennen waarmee dit intieme ontmoeten heel natuurlijk ontstaat. Laatst bijvoorbeeld, tijdens een nacht mantra’s zingen. Door het urenlang zingen ontstond er al gauw een warm groepsgevoel met alle deelnemers.
Ik zat vlakbij een man waarmee ik af en toe contact had. Even een deken aangeven of voor elkaar opzij gaan in het kleine keukentje. Het viel me op dat hij me dan kort aanraakte, een hand op mijn rug of arm. Het was comfortabel en zonder lading. Een puur gebaar; ik was welkom en voelde me gezien.
De ogen zijn de ramen van de ziel
Tijdens een van de pauzes later die nacht, stonden we allebei te stretchen op onze plek in de yurt – uren doorbrengen op een meditatiekussen gaat me nog steeds niet makkelijk af. Ik was dicht bij mezelf en voelde heel zuiver wat er ontstond. Of er een glimlach of andere vorm van een uitnodiging was, zou ik je niet kunnen zeggen, in ieder geval volgde een warme omhelzing.
Zonder aankondiging, zonder verwachting.
Vanzelfsprekend.
En dat met een vreemde?
Ja hoor, waarom niet. Hoewel ik toegeef dat het waarschijnlijk wat vreemd is als je de eerste de beste persoon knuffelt die in de supermarkt staat te twijfelen welke kaas hij eens zal kiezen.
De knuffel ging over in elkaar aankijken, nog steeds dicht bij elkaar. En ja, ik vond het af en toe best spannend, vooral toen hij me spiegelde in wat ik met mijn ogen of mond deed. Ik voelde me kwetsbaar en veilig tegelijkertijd.
Voorbij de fysieke realiteit
Zo’n ervaring is krachtig omdat je op een gegeven moment niet meer naar twee ogen kijkt, maar voorbij de fysieke realiteit. Wat daar te zien is? Wat er in jou leeft, herken je in de ander. Is dat liefde, zie je liefde. Je kunt stilte tegenkomen, verdriet of ongemak, het alles of het niets. Wat er ook ontstaat, uiteindelijk kom je altijd jezelf tegen. Het ervaren van je ware zelf, is dat niet waar het allemaal om te doen is?
In zijn ogen zag ik liefde, dankbaarheid en rust. In mijn ogen hetzelfde.
Na deze ontmoeting voelde ik me dankbaar, zacht, energiek, verbonden, sensueel, licht, krachtig. Wie wil dat nou niet ervaren? Stel het eens voor aan je partner of beste vriend(in). En als je in real life niemand kent waaraan je dit kunt ervaren, en ook geen tantra-avond wil bezoeken, zijn er nog andere opties:
Online ontmoeten
Je hoeft niet eens fysiek aanwezig te zijn om elkaar te ontmoeten. Human Online is een platform wat het mogelijk maakt om willekeurige mensen van over de hele wereld online te ontmoeten. Eén minuut, in stilte. Ondanks de tussenkomst van een scherm vind ik het een krachtige ervaring, misschien juist door de grote afstand die wordt overbrugd. Ik voel me letterlijk met elk mens op de wereld verbonden.
Om dit te ervaren maak je een gratis account aan op Human.online, na bevestiging kun je aan de slag. Heel simpel en zeker een aanrader!
Online, maar niet live
Tiger Singleton, een jonge spiritueel leraar, weet dat woorden overbodig zijn als het om het onnoembare gaat. Hij maakte de video No words, only love. Het filpmje ging viral en vele mensen volgden zijn voorbeeld, zoek maar eens ‘no words, only love’ op Youtube.
Tiger’s invitation is to genuinely connect with the sincerity of your heart’s desire; not to capture something in the world, but to be still and recognize you are not separate from what you crave. In this recognition, you can finally be present and enjoy the miracle of what you are.
Dit zijn twee voorbeelden van elkaar digitaal ontmoeten (live of niet), maar er is nog een optie: op papier.
Het ontmoeten van een geportretteerde
Het project Whatever the weather van kunstenaar Bruno van den Elshout gaat over wezenlijke ontmoeting. In het kunstwerk-in-boekvorm waar hij momenteel aan werkt, zijn 144 zelfportretten te zien, die gemaakt zijn na acht uur wandelen op het strand. De foto’s worden op zo’n manier getoond, dat de kijker wordt uitgenodigd de geportretteerde werkelijk te ontmoeten, in plaats van alleen maar te bekijken. Ik ben benieuwd hoe de uiteindelijke vorm wordt.
Er is dus toch een manier om het onnoembare te benoemen: simpelweg door eerst je hart en vervolgens je ogen te openen. Benoem het in stilte, met je ogen. Kijk elkaar aan en groet.
Namasté.
Aldous Massie, de maker van deze afbeelding heeft een heel speciaal talent. Wat mij betreft verbeeldt hij perfect wat ik probeer te verwoorden. Check zijn werk See Pala voor nog meer mindblowing tekenkunst, gegoten in een comic. <3
Steun je lokale schrijver
Ben je op de een of andere manier geraakt of geïnspireerd door mijn schrijven? Heeft het je geholpen om je perspectief te veranderen? Mocht je het leuk vinden om iets terug te doen, kun je me op de volgende manieren supporten:
Laat een reactie achter onder dit bericht op of social media, alleen al een emoticon laat me weten dat je meeleest en -leeft!
Deel mijn website of een van mijn blogs op jouw social media en tag me in je bericht. Ik ben actief op Facebook, Instagram en LinkedIn.
Tip je baas dat ik in te huren ben om eenlezing te gevenof nodig me uit voor een huiskamerlezing.
