Linda (24) woont in Groningen en is spreker, feminist en taboedoorbreker. Ze vlogt op haar populaire Youtubekanaal over liefde en seks en is ook geïnteresseerd in persoonlijke ontwikkeling. Ze las Thuis zonder huis en in dit interview kletsen we over controle loslaten, onzekerheid en ‘hoe het hoort’.
https://youtu.be/_6e_5yTpYKE
Op een frisse lenteochtend wandel ik met mijn rode koffer ter grootte van de gemiddelde handbagage, in een voor mij nog onbekende stad in Nederland. Onderweg naar mijn nieuwe huis. Twee weken geleden heb ik de sleutel gekregen van de plek die ik hier ga bewonen.
Tijdelijk, totdat de huiseigenaren weer terugkomen van vakantie. In hun vakantieperiode pas ik op de kat, de planten en de post. Kleding, verzorgingsproducten, wat etenswaren en mijn laptop neem ik met me mee, verder is alles wat ik nodig heb in het oppashuis aanwezig. Zo woon ik elke drie tot vier weken op een andere plek. Klinkt dat onzeker en stressvol? Voor mij niet, maar om dat te verduidelijken zal ik eerst vertellen hoe deze levensstijl is ontstaan.
Ruim twee jaar geleden stond ik met dezelfde rode koffer bij mijn zusje en haar man op de stoep. Voordat ik aanbelde flitste er door mijn hoofd: daar sta ik dan. Ik ben 29 jaar. Ik heb geen baan, geen spaargeld, geen huis en geen ‘doel’. Eerlijk is eerlijk, ik was nog een van de twee bezitters van een koophuis, maar aangezien ik die ochtend mijn relatie had verbroken, wilde ik niet meer in dat huis wonen. Ik had geen idee wat de toekomst zou brengen. Wat was ik opgelucht en dankbaar dat ik bij mijn zusje terecht kon.
Ongemerkt was ik de laatste tijd steeds meer van mijn pad afgedwaald. Ik was afgesloten van mijn gevoel en de lichtjes in mijn ogen waren gedoofd. Zo kon het leven toch niet bedoeld zijn? Ik koos ervoor om mijn hart te volgen en ging na tien jaar samenzijn weg bij mijn vriend. Ik had behoefte aan avontuur, in plaats van week in, week uit dezelfde routines te volgen en mezelf een enorme prestatiedruk op te leggen. Avontuur kreeg ik, want aangezien mijn zusje zwanger was, was duidelijk dat ik niet lang bij haar en haar man kon blijven wonen.
Ik had natuurlijk snel een baan en huis kunnen zoeken, maar in plaats daarvan gaf ik mezelf de ruimte om uit te vinden waar ik werkelijk behoefte aan had. Het idee om op huizen en huisdieren te passen gaf me zowel financiële als fysieke ruimte en het duurde niet lang voordat de eerste vakantiegangers zich meldden. Ondertussen heb ik 26 oppashuizen bewoond en doe ik het niet meer uit noodzaak, maar omdat het me ultieme vrijheid geeft.
Januari 2018. Ik stap het vliegtuig uit en sta op Thaise bodem, in Bangkok. Op mijn bagage wachten hoeft niet, want ik reis enkel met mijn vertrouwde rode koffertje. De komende zeven weken heb ik genoeg aan acht kilo kleding en spullen, inclusief mijn laptop. Na weken van voorbereiding is het eindelijk zover: ik ga een boek schrijven en zelf uitgeven. Aangezien ik daarvoor uren en uren achter mijn beeldscherm zal doorbrengen, leek het me een goed idee om dat op een tropische bestemming te doen. Mijn plan is als volgt: ik zoek het dichtstbijzijnde eiland op (dat blijkt Koh Samet te zijn) om daar een vliegende start te maken en mijn hoofd leeg te schrijven.
Het resultaat Thuis zonder huis is het eerlijke en kwetsbare verhaal over mijn levensstijl en hoe ik daartoe gekomen ben – het is geen pleidooi om óók je huis vaarwel te zeggen. Wel deel ik de ups en downs van mijn zoektocht naar een gelukkiger en lichter leven. Aan het einde van de zeven weken in Thailand heb ik het boek voor tachtig procent af en kan ik voldaan weer ‘huis’-waarts keren.
Of het nu in binnen- of buitenland is, het onderweg zijn brengt me prachtige ontmoetingen. Zowel met de huiseigenaren als onbekenden gaan gesprekken gauw de diepte in en daar geniet ik van. Het voelt alsof ik elke dag een beetje op vakantie ben en mag ontdekken wat voor moois er na elke straathoek te vinden is.
Een eigen plek mis ik niet, want in elk huis waar ik tijdelijk woon, voel ik me thuis. Het thuisgevoel zit in mij, daar heb ik geen vaste locatie voor nodig. Wanneer het moment aanbreekt dat ik wel een vaste plek mis, zal ik daarnaar op zoek gaan. Dat zou prima een klein appartement kunnen zijn, maar ik kan ook me voorstellen dat ik ga rondtrekken met een camper of samen met mijn vriend op huizen in het buitenland ga passen.
Toen ik met mijn koffer bij mijn zus voor de deur stond had ik geen idee wat de toekomst zou brengen en dat voelde vervelend. Nu weet ik dat nog steeds niet, maar ik ervaar de onzekerheid niet meer als last. Vol vertrouwen ga ik de toekomst tegemoet en laat ik me graag verrassen.
Wil je ook huisoppassen? Lees mijn e-book Handleiding voor de huisoppas.
Deze tekst verscheen in verkorte versie in mannenmagazine MUSK4.
Podcast van schrijver Jelmer de Boer.
Iris heeft geen huis maar is niet dakloos. Ze past al een aantal jaar op huizen van anderen en heeft zo enorm lage woonlasten. Dat geeft haar best wat vrijheid. Dus daarom praten we erover.
Thuis zonder huis gaat over thuiskomen bij jezelf. Dit doe ik door te bekijken welke mensen ik graag om me heen heb en waar ik moeite voor wil doen. Maar ook bekijk ik wie mijn energie vreet en hoeveel aandacht ik hen wil geven. Want ongemerkt slurpen sommige gesprekken me leeg.
Mensen die een masker opzetten in contact met anderen zijn niet zo betrouwbaar, je kunt immers niet weten wat ze menen. Wil ik ze eigenlijk wel om me heen hebben, mensen die niet hun authentieke zelf zijn? Maar laat ik ook hand in eigen boezem steken. Ben ik zelf eigenlijk wel zo open en authentiek?
De volgende situatie is een voorbeeld van een afspraak die mij energie kostte, toen ik meer dan vier jaar geleden nog ontzettende rugpijn had.
Het is vrijdagavond, ik heb een eetafspraak met een stel vriendinnen. De avond is gezellig, er wordt gelachen en gegeten. We kletsen honderduit maar ik merk dat er om bepaalde onderwerpen heen gepraat wordt. Er zijn allerlei ongeschreven regels: over populaire tv-programma’s, het afgelopen weekend en hilarische dates mag wel gesproken worden, maar naar de pittige scheiding van iemands ouders vragen ‘doe je gewoon niet’. Ook vragen hoe de zestigurige werkweken op kantoor bevallen, worden niet gewaardeerd. Collectief weten we wat de no-go’s zijn. Het moet vooral luchtig blijven. Ik doe er net zo hard aan mee. Als er wordt gevraagd: “Hoe is het nu met je rug?” hang ik een algemeen verhaal op. “Je kent het wel, met ups en downs, maar toch steeds een stukje beter. Hoe is het met jouw blessure? Nog naar de fysio geweest?” Snel een ander onderwerp aansnijden.
Hoezeer ik ook behoefte heb aan verbinding en verdieping, ik geef mijn ware gevoelens niet prijs. Blijkbaar is de sfeer niet veilig genoeg en durf ik niet de eerste te zijn die de regels breekt. Ik wil aardig gevonden worden en niet degene zijn die de sfeer verpest. Ik ben bang dat ik in de pan gehakt wordt wanneer ik me kwetsbaar toon. Vaag ben ik me bewust van de tijd. Er speelt in mijn hoofd: wat is een acceptabele tijd om weer weg te gaan? Dit aanvoelen van wat wel en niet ‘kan’, slurpt energie en ik wil het liefst weer thuis zijn.
Bij het weggaan hoor ik het gebruikelijke “nou, het was gezellig” en “moeten we gauw weer doen”. Ik vat dat letterlijk op en een paar dagen later app ik, om ‘gauw weer’ af te spreken. “Ja leuk, we houden contact!” is het antwoord. Ik ben in de war: we hebben toch contact – om meteen iets af te spreken? Naïef typ ik: “Kun je bijvoorbeeld maandag?” om vervolgens een tegenvoorstel te krijgen voor ongeveer twee maanden later. Ik voel me afgewezen en uitgeput.
Ik begin te voelen wat de omgang met anderen met mij doet, er gaat er een wereld voor me open. Nuances in sfeer beginnen me op te vallen, en als een beginnend socioloog observeer ik het menselijk gedrag in mijn omgeving. Het valt me op dat in contact tussen twee mensen een uitwisseling van energie plaatsvindt. Misschien herken je dit type gesprek:
Buurvrouw: “Mijn moeder is echt raar, want…”
Buuf: “Oh ja! De mijne doet dat ook altijd als…”
Buurvrouw: “Ja, ze zei dit…”
Buuf: “Echt? Ik zou echt dit zeggen als mijn moeder…”
Buurvrouw: “Nee, ik zei dit…”
Buuf: “Nou, tegen mijn moeder zei ik dit…”
Dit is eigenlijk geen gesprek, het is een uitwisseling van feiten. Het is duidelijk dat twee mensen allebei over hun eigen moeder vertellen. Wanneer twee mensen een gesprek voeren ontstaat vaak een gevecht om energie. Ik geef een beetje, jij neemt een beetje. Jij geeft een beetje en ik neem het terug. Vaak merk je het niet, omdat het om kleine beetjes gaat en de energie redelijk in balans blijft. Toch kun je als je wegloopt na een gesprek het gevoel hebben dat jij de winnaar of de verliezer bent. Een winnaar als je je ineens een stuk lichter voelt; je hebt even je hart gelucht en bent blij dat je je ei kwijt kon. Een verliezer als je je ineens een stuk zwaarder voelt. De ander heeft jouw gemoed beïnvloed en je hebt het nare gevoel overgenomen.
Nog een voorbeeld: een vriendin vertelt me over een gezamenlijke kennis. “Ze zei dit en dat hoef ik toch niet te pikken? Dat is toch belachelijk?” Grote kans dat ze niet wil horen: “Dat moet je accepteren en ik vind het niet belachelijk, want…” Ze wil dat ik meega in haar verhaal, haar gelijk bevestig en het liefst dat ik er nog een schepje bovenop doe: “nou, dat doet me denken aan die keer dat ze bij mij nog iets veel ergers deed”. Ze komt bij mij energie halen om zo gevoed te worden in haar klaagzang. Wanneer ik die energie zou geven, verzanden we in een gesprek vol negativiteit, roddelen en oordelen. Mijn vriendin voelt zich naderhand lichter en ik voel me zwaarder.
Om dit soort gesprekken te veranderen is de enige manier zelf veranderen in je communicatie. Dat vergt moed. Hoe sterk is het om te zeggen: “Het voelt voor mij niet goed om zo negatief over die persoon te praten, laten we stoppen”? Wat zou er gebeuren als ik zeg: “Ik stel voor om diegene even te bellen, dan kun je het meteen tegen haar zeggen”? Ik denk niet dat het gewaardeerd wordt, toch blijf ik dicht bij mezelf als ik het wel doe. Tegenwoordig bescherm ik mijn energie door in deze energieslurpende gesprekken niet meer mee te gaan. Mensen die zo gesprekken willen voeren, hebben dat door en komen de volgende keer niet gauw meer naar mij met hun klaagzang. Ik doe immers niet mee, dus dan is tegen mij klagen opeens niet zo leuk meer.
Wanneer iemand toch mijn energie komt halen, heeft diegene het vaak zelf zwaar en verzandt daarom in negativiteit. Als ik dat opmerk, kan ik compassie voelen en geduldig luisteren. Deze persoon doet het absoluut niet expres. Ik besluit om vrijwillig mijn energie aan de ander te geven en daarmee is er voor mij geen gevecht meer, ik voel me niet leeggezogen. De ander voelt zich gehoord en ik ben mijn energie niet kwijt. Beiden lopen we als een winnaar bij het gesprek weg.
Lees mijn blog Omgaan met negativiteit
De beste gesprekken zijn die waarin synergie plaatsvindt. De twee deelnemers aan het gesprek versterken elkaar en voeden elkaar met positieve energie. Je kunt vast haarfijn aanvoelen bij welke mensen in je omgeving dit zo is. Vaak zijn deze personen op één hand te tellen. Zorg dat je deze mensen koestert en vertelt hoe blij je met ze bent! Dit versterkt de vriendschap en zorgt dat jullie gesprekken verdiepen.
Deze tekst is gebaseerd op een hoofdstuk uit Thuis zonder huis. Wil je meer lezen? Bestel het boek hier.
Loslaten kun je niet actief doen. Het gebeurt wanneer je er klaar voor bent. Wat je actief kunt doen is aandacht geven aan dat waar je bang voor bent. Wanneer je dat doet, voel je je lichter en merk je dat je iets losgelaten hebt. Wat je actief kunt doen is aandacht geven aan dat waar je bang voor bent.
Denken in doemscenario’s gaat razendsnel en gebeurt vaak als je al gestrest bent. Stel, mijn baas waardeert me niet. Hij commandeert me in het rond en neemt al mijn harde werk voor lief. Ik heb het gevoel dat ik het maar moet slikken. Want…
Wat als ik hem de waarheid zeg? Dan is hij ontevreden over me en zal hij er alles aan doen om me te ontslaan.
Wat als hij me ontslaat? Dan heb ik geen inkomen meer en kan ik mijn huur niet meer betalen.
Wat als ik mijn huur niet meer kan betalen? Dan word ik mijn huis uitgezet.
Wat als ik mijn huis word uitgezet? Dan ben ik dakloos en vind ik misschien geen baan.
Wat als ik dakloos ben en geen baan vind? Dan ben ik hongerig, ongelukkig en zal ik steeds verder afglijden.
Dat zou een gedachtegang kunnen zijn. Het is uiteindelijk de angst voor hongerig en ongelukkig zijn en steeds verder af te zullen glijden, die ervoor zorgt dat ik niet tegen mijn baas in ga en genoegen neem met een baas die me niet waardeert.
Doorleef het nare gevoel, in plaats van dat je ervoor wegloopt. Ik zal het illustreren met een voorbeeld: je bent bang wat er op vakantie mis kan gaan en bent daar veel mee bezig. Je ligt er zelfs wakker van. Je wilt het graag loslaten, want je weet dat het piekeren geen zin heeft, maar je kunt er niet mee stoppen. Geef aandacht aan de onderliggende angst: ga na wat er allemaal mis kan gaan en schrijf dat een voor een op, tot je niets meer kunt verzinnen. Dan bedenk je per punt waar je bang voor bent en daarna per punt wat je zou doen als dat zou gebeuren. Daarachter zet je hoe je daar een maand later op terug zou kijken. Oftewel, je geeft je gepieker serieuze aandacht en onderzoekt wat het is, dat je angst oproept. Bijvoorbeeld:
Wat kan er misgaan?
Ik kan ziek worden van het eten, zo erg dat ik naar het ziekenhuis moet.
Waar ben je bang voor?
Dat ik mijn halve vakantie mis
Dat ik een dodelijk virus oploop
Dat ik in een heel armoedig ziekenhuis terechtkom
Dat ik de artsen niet begrijp door de taalbarrière
Wat zou je doen als dat zou gebeuren?
Als ik mijn halve vakantie mis – dan boek ik een nieuwe vakantie
Als ik een ernstig virus oploop – dan laat ik me behandelen en neem ik medicatie
Als ik in een heel armoedig ziekenhuis terecht kom – dan bel ik mijn zorgverzekering
Als ik de artsen niet begrijp – dan zoek ik een tolk of gebruik ik Google translate
Hoe kijk je er een maand later op terug?
Als ik mijn halve vakantie mis – dan ben ik blij om weer thuis te zijn
Als ik een ernstig virus oploop – dan ben ik blij dat ik het heb overleefd
Als ik in een heel armoedig ziekenhuis terecht kom – dan vertel ik lachend en gierend de horrorverhalen aan mijn vriendinnen
Als ik de artsen niet begrijp – dan ben ik trots op mezelf dat ik me toch heb weten te redden
Je relativeert je angsten en hierdoor lost je oorsponkelijke wens: ‘ik wil mijn gepieker over wat er mis kan gaan op vakantie loslaten’ op. Zo zou je dat ook in het eerste voorbeeld kunnen doen. Vraag je af: als ik tegen mijn baas inga (of hem de waarheid zeg, of ontslag neem, of … vul maar in), wat kan er dan gebeuren? Waar ben ik bang voor? Wat zou ik doen als dat zou gebeuren en hoe kijk ik daar een maand later op terug? Als je dit onder ogen durft te zien ontstaat er ruimte. Zonder actief los te laten, is het vanzelf gebeurd.
Deze tekst is gebaseerd op een hoofdstuk uit Thuis zonder huis. Meer van dit? Bestel het boek hier en je hebt het morgen in huis.
We zijn zo gewend om altijd maar rekening te houden met ‘later’. We willen onszelf veiligstellen door te zorgen dat we genoeg geld hebben. Uit angst timmeren we alles dicht, sluiten verzekeringen af en zijn op ‘alles’ voorbereid. Welk rampscenario je ook noemt, we hebben er rekening mee gehouden. Je weet maar nooit wat er kan gebeuren.
Je weet maar nooit wat er kan gebeuren.
Je weet maar nooit wat er kan gebeuren.
Hoor je hoe je die zin op verschillende manier kunt uitleggen?
‘Het is mogelijk dat er ingebroken wordt’ is een manier.
‘Het is mogelijk dat ik een miljoen euro win’ is een manier.
Positief of negatief, ze zijn allebei even waar. Op de zin ‘Ik kan morgen onder een auto komen’ kun je ook verschillend reageren.
Als eerste met: ‘YOLO!’ (You Only Live Once). Het betekent dat je maar nooit weet wat er kan gebeuren, dus wil je van elke minuut genieten. Deze instelling zorgt ervoor dat je je geen zorgen meer maakt, maar de kans is ook aanwezig dat je roekeloos gedrag gaat vertonen.
Wanneer je bang bent om dood te gaan door een aanrijding, kan een andere reactie zijn om het verkeer op drukke tijden te mijden. Je kunt proberen zo min mogelijk over te steken, je kunt een metalen pantser dragen, je kunt voor altijd binnen blijven. Alles om te zorgen dat je niet onder een auto komt. Is het erger om een kans te hebben overreden te worden of is het erger om in angst te leven?
Dit lijkt een bizar voorbeeld, maar in het echte leven zijn we constant bezig met anticiperen op ‘wat er zou kunnen gebeuren’, op een negatieve manier. Een dodelijke zin hierbij is: wat als.
Wat als je iets stoms zegt als je leuke buurman je aanspreekt?
Wat als je niet genoeg vitamines en superfoods binnenkrijgt?
Wat als je thuis blijft in plaats van naar het feestje te gaan?
Omdat je bang bent voor wat er zou kunnen gebeuren, ga je jezelf in de meest vreemde bochten wringen om dat niet mee te hoeven maken.
Stel, je baas waardeert je niet. Hij commandeert je in het rond en neemt al je harde werk voor lief. Je hebt het gevoel dat je niet anders kan. Want…
Wat als je hem de waarheid zegt? Dan is hij ontevreden over je en zal hij er alles aan doen om je te ontslaan.
Wat als hij je ontslaat? Dan heb je geen inkomen meer en kun je je huur niet meer betalen.
Wat wat als je je huur niet meer kan betalen? Dan word je je huis uitgezet.
Wat als je je huis wordt uitgezet? Dan ben je dakloos en vind je geen baan.
Wat als je dakloos ben en geen baan vindt? Dan ben je hongerig, ongelukkig en zal je steeds verder afglijden.
Dat zou een gedachtegang kunnen zijn. Het is uiteindelijk de angst dat je hongerig en ongelukkig zal zijn en steeds verder zal afglijden, waardoor je niet tegen je baas in gaat en genoegen neemt met een baas die je niet waardeert.
Voor veel mensen is het verliezen van hun huis een worst case scenario, zo ook voor mij. Eén van de terugkerende gesprekken met mezelf was: ‘ik kan A of B kiezen, áls ik maar genoeg geld heb om m’n huur (later werd ‘huur’ vervangen door ‘hypotheek’) te betalen’. De noodzaak om daar genoeg geld voor te hebben had veel invloed op keuzes die ik maakte. Op zich een redelijke wens, helemaal niks mis mee.
Tot het moment aanbrak dat ik inderdaad geen huur meer kon betalen: ik ging bij mijn toenmalige vriend weg en ik had geen inkomen of spaargeld. Niet zo slim, zou je zeggen? De situatie was zo, dat we een jaar daarvoor ons spaargeld in de aankoop van een huis hadden gestopt. Mijn parttime baan had ik pas opgezegd om me volledig te focussen op mijn eigen bedrijf. Het lijkt een onhandige timing, maar misschien kwam het juist perfect uit…
Ik werd uitgedaagd om te dealen met mijn angst om geen huur te kunnen betalen. Ik kon twee dingen doen:
1. Zo snel mogelijk een baan zoeken om een vast inkomen te hebben en een huis te huren.
2. Op een andere manier wonen en mijn droom volgen om een eigen business op te bouwen.
Door te kiezen voor de tweede optie ben ik een grote angst aangegaan. En wat bleek? De wereld verging niet. Ik was nog steeds mezelf, ondanks dat ik niet genoeg geld had om maandelijkse huurkosten te betalen. Sterker nog, er viel een last van mijn schouders. Ik voelde me zo krachtig en open en dat ik de moed had om nieuwe avonturen aan te gaan. Sinds twee jaar woon ik fulltime in oppashuizen en ondanks dat ik ondertussen prima een huis had kunnen huren, kies ik ervoor om deze levensstijl voort te zetten.
Wat levert het een hoop vrijheid en rust op, als je piekergedachten over ‘later’ los kunt laten. Hoe je dat doet?
Wees je bewust van de ‘wat als’-gedachten.
Bedenk de positieve versie van wat er zou kunnen gebeuren.
Bedenk dat beiden even ‘waar’ zijn. De negatieve versie is niet per se waarschijnlijker of ‘meer waar’ dan de positieve versie.
Sta open voor alles dat op je pad komt.
Je weet nooit wat er zal gebeuren, dus leg jezelf niet vast. Blijf open en wees nieuwsgierig naar alles wat zich aandient, dat is pas freedom.
Deze tekst is gebaseerd op een hoofdstuk uit Thuis zonder huis, lees er hier meer over.
Deze tekst werd eerder gepubliceerd op Lekker Leven Met Minder, de gids voor geluk, vrijheid en rijkdom.
[ BLOG ] Als twee mensen volledig langs elkaar heen lijken te praten, ligt het dan aan wat ze zeggen of hoe ze naar elkaar luisteren?
Een doodgewoon gesprek kan gauw escaleren, omdat beide personen zich niet gehoord voelen. Het lijkt alsof ze allebei een filter in hun oren hebben, waardoor woorden en zinnen vervormd binnenkomen. Dit filter kun je uit zetten door de techniek van letterlijk luisteren toe te passen.
Dit blog schreef ik speciaal voor Haagse Hoogvliegers.
Stel: je hebt keihard gewerkt, overuren gemaakt en er alles aan gedaan om je deadline te halen. Doordat je afhankelijk was van anderen, heb je je project nét niet op tijd af kunnen maken. Je baalt er enorm van, het is niets voor jou. In gedachten verzonken sta je bij de koffieautomaat te dralen. Dan komt de directeur aangelopen. Terwijl hij koffie pakt zegt hij: “Je hebt je deadline niet gehaald, volgende keer moet je me eerder waarschuwen als het dreigt mis te gaan”.
Shit! Je baas is ontevreden met jouw werk. Hij vindt dat je het niet goed hebt aangepakt. Hij denkt vast dat je de kantjes ervan af loopt, of dat je niet betrokken genoeg bent. En volgende maand komt je functioneringsgesprek eraan… Het gevolg is dat je extra je best gaat doen. Tijdens het volgende project probeer je beter te letten op timing, hoe je communiceert en met wie. Je houdt je baas vaker op de hoogte doet er alles aan om te voorkomen dat hij weer zal zeggen dat je het verpest hebt.
Wacht even… verpest hebt?
Zei hij niet: “Je hebt je deadline niet gehaald, volgende keer moet je me eerder waarschuwen als het dreigt mis te gaan”? Blijkbaar zijn zijn woorden gekleurd door jouw filter bij je binnengekomen. Dit kun je voorkomen door anders te luisteren.
Luisteren kan op vele verschillende manieren. Bij Haagse Hoogvliegers leerde ik 4 luisterstijlen: inhoudsgericht (waar gaat het om?), relatiegericht (wat doet het met de ander?), tijdgericht (hoeveel tijd hebben we nog?) of handelingsgericht (wat kan/moet ik doen?) luisteren. Daarnaast kun je ook holistisch, transformerend en helend vanuit en naar verschillende “lichamen” luisteren: je/het mentale lichaam, je/het fysieke lichaam, je/het contextuele lichaam, je/het spirituele lichaam en je/het energetische lichaam.
Een aanvullende manier van luisteren, je zou het filterloos luisteren kunnen noemen, leerde ik vorige zomer, bij de 9-daagse training the School for the Work van Byron Katie. Door de woorden van je gesprekspartner letterlijk op te vatten, voorkom je dat jouw eigen filter de betekenis verdraaid.
Wat vertelt je baas daadwerkelijk?
Laten we de woorden van je baas nader bekijken. ‘Je hebt je deadline niet gehaald’ is een feit, daar kun je niet omheen. Het tweede deel: ‘volgende keer moet je me eerder waarschuwen als het dreigt mis te gaan’? is letterlijk genomen een opdracht: ‘waarschuw me op tijd’. Je hoeft in feite niet eens te antwoorden.
Als je bereid bent letterlijk te luisteren, sta je open voor het horen van de ware betekenis van de woorden. Die kan bijvoorbeeld zijn: “Volgende keer moet je me eerder waarschuwen als het dreigt mis te gaan, dan kan ik je helpen. Ik zie dat je afhankelijk bent van anderen en daardoor de juiste informatie niet op tijd had. Wanneer ik vanuit mijn functie om dezelfde info vraag, gaat het vast sneller”. Het zou ook kunnen dat je leidinggevende een assistent voor je zou regelen. Of dat hij niets doet maar gewoon op de hoogte wil zijn. Het kan van alles betekenen. Maar één ding is zeker: je baas heeft met deze woorden geen oordeel geveld over jouw functioneren.
We maken vaak ons eigen verhaal van wat anderen zeggen. Dat heeft alles te maken met wat we van onszelf vinden. Een zin die Byron Katie tijdens the School vaak herhaalde is: ‘who would you be without your story?’ Deze vraag is op allerlei voorbeelden toe te passen. Voor dit verhaal zou ik ‘m vertalen als: ‘Wat hoor je, zonder jouw verhaal?’ Zonder jouw invullingen, inkleuringen, aannames of verwachtingen?
Probeer in verschillende gesprekken de woorden van de ander letterlijk op te vatten, uiteraard met uitzondering van gezegdes en uitdrukkingen (hoewel dat vast hilarische situaties op zal leveren: “Mijn naam is Haas”). Hiermee voorkom je dat de overtuigingen die je over jezelf en de wereld hebt, de woorden van de ander beïnvloeden. Dit is vooral behulpzaam als je je geïrriteerd of persoonlijk aangevallen voelt: wat zegt de ander echt? Gaat het eigenlijk wel over jou?
Ik vind vaak dat ik niet verantwoordelijk genoeg ben. Dat is een oude en buitengewoon hardnekkige overtuiging. Het is onvoorstelbaar hoeveel in essentie neutrale opmerkingen me raken op dat vlak. Als mijn partner zegt: “Rij voorzichtig!” voel ik diep van binnen een steek. De gedachtes volgen elkaar snel op: natuurlijk rij ik voorzichtig!! – ik kan heus goed rijden!! – hoewel, ik haalde mijn rijbewijs pas bij de vierde keer afrijden – doelt hij nu op die boete van vorig jaar?! – zonde van het geld!! – ik heb deze maand nog niet genoeg verdiend!! – ik moet harder werken!! etc. En dat allemaal door één (lief bedoelde) opmerking van mijn partner, die hij waarschijnlijk meer uit gewoonte zegt, dan dat hij zich daadwerkelijk zorgen maakt over mijn rijstijl.
Als ik in deze situatie letterlijk zou luisteren verandert dat mijn hele gedachtegang, inclusief bijbehorend negatief gevoel. Zonder mijn ‘verhaal’ – mijn eigen innerlijke overtuiging om verantwoordelijker te moeten zijn – hoor ik een lieve afscheidsgroet en kan ik zijn opmerking beantwoorden met een vrolijk: “Zal ik doen!”
Oefen er vandaag eens mee. Wanneer je letterlijk luistert, valt ineens op hoeveel vage zinnen mensen uiten. Je zult merken dat je vaker vragen gaat stellen, om duidelijk te krijgen wat de ander werkelijk bedoelt. Deze oprecht nieuwsgierige insteek maakt dat er een verhelderend, oprecht gesprek ontstaat. Met een lichter, leuker leven, betere zakelijke en persoonlijke relaties en resultaten tot gevolg.
De tekst in dit artikel is een fragment uit het boek Thuis zonder huis, dat ik momenteel schrijf in Thailand. Het gaat over vrijheid, minimalisme en jezelf zijn.
[ BLOG ] Er zullen momenten zijn wanneer wat eerder goed voelde niet meer past. Als zich nog niets nieuws heeft aangediend, voelt dat ongemakkelijk. Terwijl het niet-weten juist een prachtige tijd is: je kunt het oude loslaten en openstaan voor het nieuwe.
Ken je het gezegde ‘Doe geen oude schoenen weg voordat je nieuwe hebt’? Ik vraag me af of dit in deze tijd nog op gaat. Hoeveel mensen blijven bijvoorbeeld niet hangen in een baan die ze vreselijk vinden, omdat ze nog geen nieuwe hebben? Waarbij er vervolgens een lange tijd overheen gaat voordat ze daadwerkelijk de stap nemen om sollicitatiebrieven te schrijven? Het is begrijpelijk, want blijven zitten waar je zit is gemakkelijk en veilig.
Ik ben ervan overtuigd dat het soms heel bevrijdend is en juist méér oplevert om je oude schoenen alvast weg te gooien, voordat je nieuwe hebt. Zodat je even lekker op blote voeten kunt lopen. Vrij, soms wat voorzichtig, onderzoekend, en vol vertrouwen vind je dan vanzelf het juiste pad.
Anderhalf jaar geleden vroeg ik na een verbroken, lange relatie mijn zusje en haar man om hulp: ik had weinig inkomen, geen spaargeld en geen woonplek. Of ik tijdelijk bij hen kon wonen? Ik werd er liefdevol ontvangen, maar omdat mijn zus op dat moment zwanger was, wist ik dat ik niet lang kon blijven.
Het klinkt als een recept voor stress en ellende, maar zo ervoer ik het niet. Ik dacht: ik kan ook even op blote voeten lopen. Wat zal het niet-weten me brengen? Nu ik na een lange relatie weer alleen was, had ik behoefte om te aarden. Ik wilde alles voelen. De hobbels en gaten, de rauwe pijn of een zacht troostende ondergrond.
Om niet direct een huurhuis te hoeven zoeken, vertelde ik iedereen die het maar wilde horen dat ik beschikbaar was als huisoppas. Dat betekent dat ik op het huis én de kat pas, terwijl iemand op vakantie is. Het komt ook voor dat er geen huisdier in het spel is, dan verzorg ik de post en planten en zorg ik dat het huis bewoond is.
Binnen de kortste keren kwam ik op de leukste adresjes terecht en leerde ik hele lieve mensen kennen. Hoewel ik het gevoel had dat zij mij uit de brand hielpen, was het voor hen juist andersom. Ze waren hartstikke blij dat ze hun bezit niet onbeheerd achter hoefden te laten.
Ondertussen heb ik er één groot avontuur van gemaakt om in oppashuizen te wonen. Zo onderzoek ik hoe en óf ik me wil settelen. Ik pas fulltime op, de periodes sluiten zo mooi op elkaar aan dat ik nooit meer bij mijn zus hoef te logeren. Het voelt als een mooie tussenfase, een speeltuin van niet-weten waarin alles mogelijk is. Momenteel schrijf ik hier zelfs een boek over.
Net als bij mij, zullen er momenten in jouw leven zijn dat hetgeen wat eerder goed voelde, nu niet meer past. Wanneer er zich nog niets nieuws heeft aangediend, voelt dat vaak heel ongemakkelijk. De meeste mensen zijn gewend om altijd meteen dóór te gaan. Ze tuimelen van de ene in de andere situatie. Zonde, want een keer niet weten wat je zal doen, is helemaal niet erg. In deze periode kun je het oude gaan loslaten en openstaan voor het nieuwe.
Japanners noemen dit moment van niet-weten ‘ma’. Ma gaat over de ruimte tussen twee gegeven situaties, zelfs de ruimte tussen twee ademhalingen. Het is een moment van overgang. Een moment waarin je ‘het’ nog niet hoeft te weten, waarin je de tijd kunt nemen om te mijmeren, te rusten, te onderzoeken. In die tussenruimte ontstaan de mooiste dingen. Als je de moed hebt om te verstillen en niets te doen, geef je het onverwachte de kans om zich aan te dienen.
Mensen die voor het eerst van mijn avontuur horen vragen vaak: “Maar ben je dan niet bang dat je een keer geen oppashuis hebt?” Ik begrijp de vraag, maar nee, ik ben daar niet bang voor. Ik sta open voor wat het leven aandient, in het volste vertrouwen dat het precies op het juiste moment komt. Je zou kunnen zeggen dat ik nog steeds op blote voeten loop. Of heb ik zonder me er bewust van te zijn m’n favoriete schoenen aangetrokken om buiten de gebaande paden te treden?
Dit blog verscheen eerder op blogplatform Urban Chicks.
[ GASTBLOG ]
‘Wat je bezit is op weg naar anderen.’ Toen ik deze dichtregel van Willem Hussem jaren geleden voor het eerst las, vond ik hem prachtig – en ook een tikkeltje weemoedig. Dat is inmiddels veranderd. Nu raken me de woorden nog net zo, maar ze zijn gaan glimmen: de weemoed is geweken voor lichtheid en plezier.
De verandering gebeurde doordat ik besloot om meer aandacht te besteden aan de dingen die ik écht belangrijk vind. Eigenlijk wist ik het al: dit zijn voor mij dus geen ‘dingen’ maar zaken zoals tijd doorbrengen met familie en vrienden, iets ondernemen, iets leren, muziek beluisteren, lezen, spelen of juist helemaal niets doen. Ik begon te vinden dat de materiële dingen om me heen juist erg veel ruimte in beslag nemen – niet alleen fysiek maar ook in mijn dagelijks denken en doen. En zo besloot ik om mijn bezit nader te bestuderen en te gaan ‘ontspullen’.
Want al die spullen in mijn huis, daar werd ik nogal onrustig van. En dat is ook niet gek, want: rommel is de verzameling van al die dingen waarover je nog geen keuze hebt gemaakt – en waar je dus nog iets mee moet. Die enveloppe op de eettafel – die je nog niet eens geopend hebt. Die mooie blouse waarvoor je 3 jaar geleden een vermogen hebt betaald – en je hebt hem sindsdien twee keer aan gehad. Deze dingen blijven tegen je praten: de enveloppe fluistert ‘maak me open, maak me open’, en de blouse ‘je zou me echt vaker aan mogen doen, hoor’. Allemaal dingen die aandacht trekken zodra je blik erop valt: dat geeft geen fijn gevoel. Wil je dat werkelijk de hele tijd meemaken? Nee dus.
Alleen – waar moet je beginnen als je huis vol met voorwerpen zit die je eigenlijk liever niet meer om je heen hebt? Moet je het boekje van Marie Kondo bij de hand nemen en beginnen om je kleding te reduceren naar een minimale set? En vervolgens je boeken? Je papieren, je andere dingen, spullen waaraan je gehecht bent? En dan de hamvraag: hoe zou ik ooit voldoende tijd kunnen vrijmaken voor zo’n rigoureuze opruimactie?
Gelukkig kan het ook anders, zo leer ik van Iris. Jawel, zij heeft haar werk ervan gemaakt om anderen te helpen bij het opruimen. Ik vind het leerzaam: er zijn technieken zijn om te kiezen wat je om je heen wilt hebben en wat dus niet. Er zijn methodes hoe je je omgeving stapsgewijs zo inricht dat het voor jou fijn voelt. Het is handig om elk voorwerp een eigen plek te geven. Wat een opluchting om het opruimproces niet alleen te hoeven opstarten.
In Thuis zonder huis wordt uitgebreid ingegaan op het proces van loslaten en ontspullen, bestel het boek hier.
Gaandeweg het opruimen neemt mijn plezier toe. Het verbaast me hoe trots ik kan zijn op een mooi opgeruimd plankje met slechts een fractie van de spullen die er eerder op hadden gelegen. Ik houd enkele dierbare dingen, waar ik graag naar kijk. Van de nieuwe ruimte word ik daadwerkelijk rustiger. Het lijkt alsof de dingen nu kunnen ademen omdat ze meer lucht om zich heen hebben gekregen. Ik snuif de nieuwe leegte op en voel me licht en blij.
En dan is er nog de verzamelplek van spullen die mijn huis mogen verlaten. Waar gaan ze naar toe? Zal ik ze weggooien? Nee dus, zonde. Weggeven aan vrienden? Dat voelt alsof ik hen opschep met een afdankertje, of opzadel met een probleem dat ikzelf liever niet in huis hebt. Hm. De kringloop dan? Misschien een goede oplossing. In de praktijk blijkt dit inderdaad voor mij het beste te werken. Wat een goed gevoel krijg ik nadat de aanpakkende mannen de spullenberg uit de gang hebben verwijderd en ik de deur achter hen dicht kan doen: Wat ik bezit is op weg naar anderen.
In de laatste maanden hebben veel dingen mijn huis verlaten. En er komen ook niet meer zo veel dingen bij. Maar af en toe sluipen weer wat oude gewoontes binnen: op weg naar een andere kamer wil ik iets op een willekeurige plek droppen. Of ik betrap me als ik iets in een la wil proppen om hem daarna weer lekker dicht te kunnen schuiven: abracadabra, weg is de rommel. Het goede nieuws is natuurlijk dat ik bewust ben van mijn gedrag: ik kan nu ook een andere keuze maken.
Het behouden van de nieuwe orde vereist in mijn geval wel aandacht en discipline – ondanks dat ik opruimen leuk ben gaan vinden. Maar daar ben ik geenszins alleen mee, weet ik. Willem Hussem, de auteur van de prachtige dichtregel hierboven, zei over zijn werk: ‘Ik heb er een leven aan gewerkt om mijn werk zo eenvoudig te krijgen. Ik moet die eenvoud elke keer opnieuw op mezelf veroveren’. Hoe herkenbaar vind ik dit. En ik verheug me er nu al op om weer eens een hele dag de tijd te nemen om mijn bezit onder de loep te nemen en toe te werken naar meer eenvoud. De gedachte alleen maakt me helemaal blij.
Geschreven door Brit, bezit een eigen huis, heeft een passie voor koffie en taal, liefhebber van tiny houses.
[ BLOG ] Wees onberispelijk in je woorden – Eerlijk en oprecht zijn hebben veel mensen hoog in het vaandel staan. In de praktijk blijkt het ontzettend lastig om in alle gevallen eerlijk te zijn. De waarheid is niet altijd leuk om te horen en kan ook pittig zijn om te uit te spreken.
Een tijdje geleden werd ik uitgenodigd voor een vrijgezellenfeest. Ik hou daar al niet erg van, maar door de tekst in de uitnodiging wist ik gelijk: ik wil er niet heen. Ik wist het 100% zeker, ondanks dat het ging om een bijzonder feest, speciaal georganiseerd voor een dierbare vriendin, die ik meer dan tien jaar goed ken en waar ik veel van hou.
Zou ik me over mijn gevoel heenzetten en toch gaan, ‘want dat doe ik nou eenmaal voor een goede vriendin’?
Zou ik gaan, maar alleen naar het diner, zodat ik toch mijn goede wil toon en de hilarische spelletjes overdag mis?
Of zou ik niet gaan en haar op een andere manier laten weten dat ik me betrokken voel bij haar aanstaande bruiloft?
Je zou als opties kunnen toevoegen: afzeggen met een smoes of doen alsof ik kom, maar de dag van tevoren berichten dat ik (zogenaamd) ziek ben. Nu ik het zo schets lijkt het één van de belachelijkste manieren om hiermee om te gaan, maar eerlijk is heerlijk, de optie schoot wel als een flits door mijn hoofd. Sinds ik het boek ‘De Vier Inzichten’ van Don Miguel Ruiz heb gelezen is dit voor mij nu absoluut géén optie meer.
Het boek gaat over vier inzichten die je helpen om een gelukkig en vrij mens te worden. Het zijn vier eenvoudige leefregels, gebaseerd op een oude wijsheid van de Tolteken. De Tolteken waren een van de invloedrijkste volkeren van precolumbiaans Amerika van de 10e tot de 12 eeuw na Christus. De kracht van hun lessen zit hem in de eenvoud:
1. Wees onberispelijk in je woorden.
2. Vat niets persoonlijk op.
3. Ga niet uit van veronderstellingen.
4. Doe altijd je best.
De grote wijsheid die mij het meeste is bijgebleven en die ik dagelijks toepas is de eerste: ‘Be Impeccable With Your Word. Speak with integrity. Say only what you mean. Avoid using the word to speak against yourself or to gossip about others. Use the power of your word in the direction of truth and love.’
Onberispelijk: 1) Blaamloos 2) Correct 3) Foutloos 4) Juist 5) Keurig 6) Net 7) Onbesproken 8) Smaakvol 9) Tiptop 10) Vlekkeloos 11) Volmaakt 12) Zonder fout 13) Zonder gebreken 14) Zuiver
Onberispelijk lijkt hetzelfde als eerlijk. Wees altijd eerlijk? Dat voelt toch niet helemaal hetzelfde. Eerlijk zijn is natuurlijk prima, maar voor ik het weet, geef of ontvang ik ongevraagd advies. Of of erger nog: plaats ik een botte opmerking of krijg die naar mijn hoofd geslingerd. “Wat ben jij dik geworden” is misschien een eerlijke constatering van een feit, maar het is niet leuk om te horen.
Het kan moeilijk zijn om je in elke situatie uit te spreken, bijvoorbeeld wanneer een vriendschap niet meer past. Vaak weet je intuïtief wat je écht zou willen zeggen, maar doe je het niet vanwege honderd-en-één tegen-gedachten. Je wilt de ander niet kwetsen, boos maken of teleur stellen. Dan is het gemakkelijker om er maar een beetje omheen te praten. Wat wel tot gevolg heeft, dat er meer onduidelijkheid of ‘ruis’ in je gesprek ontstaat omdat je onderliggende motieven en gevoelens niet benoemd. “Bedekken met de mantel der liefde” noemen we dat. Wat mij betreft een vreemde uitdrukking, want: is hier sprake van ware liefde voor jezelf en voor de ander? Wanneer we ons niet uitspreken, gaan we voorbij aan onze eigen innerlijke waarheid. Je beperkt je eigen energie, houd je in en creëert een blokkade in de relatie tot de ander.
“The word is a force you cannot see, but you can see the manifestation of that force,
the expression of the word, which is your own life.” – Don Miguel Ruiz
Door je onberispelijk uit te spreken, blijf je dicht bij jezelf, je behoeftes en houd je vast aan jóuw waarden. Rekening houden met de ander doe je nog steeds, en je doet dit met respect voor je eigen stem. Jij mag gehoord worden.
Wanneer je je uitspreekt, wil je natuurlijk gehoord worden. Dat gaat niet lukken als je spreekt vanuit irritatie, woede of onmacht. Meestal spreek je dan vanuit je hoofd. Als je dat doet, is de kans groot dat de ontvanger zich afsluit voor je boodschap. Je stuit dan voelbaar op een muur van weerstand. Onderzoek voor je spreekt daarom eerst je eigen motieven. Die liggen vaak één of twee niveaus dieper, in je hart of je buik. Op die plekken waar je waarden of gevoel geraakt worden. Wat is er feitelijk gebeurd? Welk gevoel roept dat bij je op (boos, blij, bang, bedroefd?) Wat wil je bereiken of wat wil je de ander nu eigenlijk écht zeggen? Het is belangrijk om de waarheid te zeggen vanuit een liefdevol hart, met een open geest, een open hart en een open wil. Een waardevol hulpmiddel hiervoor is methode Geweldloze Communicatie van Marschall Rosenberg.
“Be prepared to get honest from a place of love.
If you can tell the truth from a place of love you will be heard.
But if you tell the truth from a place of negativity or judgment
you will not be heard.” – Gabby Bernstein
Misschien is jouw waarheid niet leuk om te horen voor de ander, dus geef hem of haar liefdevol de ruimte om te reageren. Reageert hij of zij boos of afstandelijk? Laat je niet meeslepen. Omdat jij dicht bij jouw kern bent gebleven kun je er zeker van zijn dat je het juiste hebt gedaan. Dit stukje negativiteit is aan de ander om aan te pakken.
Als je baas jouw mening vraagt over een gevoelige kwestie, als je partner iets van je verwacht wat voor jou niet goed voelt. Als je schoonmoeder je uitnodigt voor het eten maar je hebt geen zin, als je naar een verjaardag moet terwijl je doodmoe bent. Altijd, overal en in elke situatie onberispelijk in je woorden zijn. Probeer je vaker uit te spreken en voel hoe je jezelf bevrijdt van ongemakkelijke situaties of verplichte feestjes.
Lees meer over dit onderwerp in mijn boek Thuis zonder huis, in het hoofdstuk ‘Rare jongens, die Tolteken’.
Wat deze inzichten betekenden voor het vrijgezellenfeest? Ik heb de dame van de organisatie op dezelfde dag dat ze de uitnodiging stuurde, gebeld. In het verleden zou ik dit uitstellen, ondertussen heb ik geleerd dat het bevrijdend voelt om dit soort dingen meteen af te handelen. Natuurlijk voelde het even spannend, maar ik vertrouwde erop dat ik precies de juiste woorden zou kiezen. Ik heb haar uitgelegd dat ik haar, mijn vriendin, een geweldig vrijgezellenfeestje gun, maar dat ik niet de behoefte voelde om erbij te zijn. Dat half-half meedoen voor mij niet goed voelde en dat ik mijn vriendin op een andere manier wilde verrassen, om op mijn manier invulling te geven en betrokkenheid te tonen bij deze grote gebeurtenis in haar leven.
Ze reageerde eerst enigszins verbaasd, en daarna bevestigde ze begripvol: “nee, als het voor jou niet goed voelt, willen we je zeker niet verplichten om toch te komen. Bedankt dat je het gewoon hebt gezegd.” We hebben op een ander moment samen een ‘vrijgezellenfeestje voor twee’ gevierd en op die manier, met dank aan de Tolteken, op een passende manier invulling gegeven aan onze vriendschap en haar volgende levensstap.
Dit artikel verscheen eerder op het blog Haagse Hoogvliegers, trainingsbureau voor hoogvliegers, veelvoelers en mensen met een Ferrari-brein.
SYS Platform - Platform voor Coaches & Opleiders