[ BLOG ] Precies een week geleden bereidde ik me voor op het 24 uur observeren van de horizon, samen met een groep van in totaal 24 deelnemers. We brachten tijdens de herfstequinox, als de dag precies even lang donker als licht is, een hele dag op het strand door, met als doel tijd en ruimte te creëren. Tijd en ruimte om een dag lang met onverdeelde aandacht bij jezelf te zijn.
Meedoen aan dit project van bedenker Bruno van den Elshout stond al lang op mijn verlanglijstje, en nu zou het er eindelijk van komen – een aantal dagen voor mijn 34e verjaardag en voor het uitkomen van mijn volgende boek Vlieg vrij.
Schakelen van rust naar actie
Het uitkomen van Vlieg vrij op 10 oktober, betekent voor mij omschakelen naar actie. Meer naar buiten treden en meer plannen. Veel meer gesproken en gedachte woorden. Hoe geef ik die actie zelf vorm, in plaats van dat ik me erdoor laat overspoelen?
De horizonobservatie zag ik als een mooi moment om me open te stellen voor wat mijn boek gaat brengen. Om de grootsheid te voelen van wat dit verhaal in zich draagt. En daar innerlijke ruimte voor maken. Kan ik ontvangen? En hoe laat ik dat wat ik krijg weer verder stromen?
Goed voorbereid verschijn ik aan de vloedlijn
Bruno organiseerde deze editie samen met Lars Doyer en Helen Hartmann. Ter voorbereiding vroegen ze alle deelnemers hun motivatie te beschrijven. Ik schreef onder andere:
‘Ik ga uit van cadeautjes. Van de elementen en van de andere deelnemers. Stilte, staren, verbinding, voelen. Gronden in het zand, stromen in de zee, spelen met de wind, vliegen in de wolken.’
Die cadeautjes heb ik gekregen, en nog meer dan dat. Hier volgen mijn ervaringen in 24 uur horizon-observeren.
Maandag 21 september rond 19.30 uur, verwachting
We zijn aangekomen op het Zuiderstrand in Den Haag en iedereen heeft zich geïnstalleerd in de formatie langs de vloedlijn. De zon beweegt zich nu gestaag richting de horizon.
Het Gaat Beginnen.
Er heerst een verwachtingsvolle sfeer en een aantal deelnemers, waaronder ik, nemen alvast een duikje in de zee. We springen in de golven en zijn uitgelaten als kinderen die extra laat mogen opblijven.
Rond 21.30 uur, weerstand
In korte tijd is het heel donker geworden. En ook vochtig. Ik heb alle kleding die ik bij me heb aangetrokken om warm te blijven vannacht. De lucht is kraakhelder. De eerste sterren zijn zichtbaar en als ik naar links kijk zie ik de maan; een rode sikkel vlak boven de lichten van de Maasvlakte. Het is bijna windstil.
Uiterlijk rustig zit ik in mijn tuinstoel en kijk ik naar de diepzwarte zee. Ondertussen voel ik me geprikkeld en enorm onrustig. Het kleine beetje wind dat er is, stoort me. De geluiden van de golven en de vissersboten klinken oorverdovend. Nu ik stilzit kan de onrust die blijkbaar in me zit, zich laten zien.
Dit muziekstuk van ca. 45 minuten sluit prachtig aan bij dit gevoel:
Rond 22.30 uur, verbinden
Laat ik eens ‘landen’. Ik doe mijn ogen dicht en maak verbinding met Moeder Aarde onder mij. Daarna met Vader Hemel boven mij. Ik voel hoe ik in verticale verbinding sta met het Al-wat-is.
Dan verbind ik me horizontaal, met het reisgezelschap. Mijn ‘gevoels-tentakels’ strek ik uit ver links en ver rechts van mij. In gedachten groet ik elke broeder en zuster die samen met mij deze 24 uur het onbekende in duikt.
Ik visualiseer dat wat achter me ligt: het strand, de duinen, het bos, de stad. Met als ankerpunt het vuur op het strand, wat daar de komende 24 uur zal branden. Dit ligt letterlijk achter me. En ik sta ook stil bij dat wat figuurlijk achter me ligt, bijvoorbeeld de reis hier naartoe. Want vanochtend vertrok ik na een lang vakantieweekend uit een klein dorpje in de Vogezen, om op tijd hier te kunnen zijn.
Als laatste visualiseer ik dat wat voor me ligt: de zee, de horizon, de lucht en de sterren. En ik denk aan mijn boek, de herfst en het huisoppassen komende winter.
Ik ben geland. Mijn gemoed is honderdtachtig graden veranderd. Ontspannen in mijn warme holletje ben ik klaar voor de nacht. Nieuwsgierig kijk ik naar de lichten op zee, de sterren en de golven, die zich nu langzaam beginnen terug te trekken, op weg naar eb.
Van maandag op dinsdag rond 00.00 uur, in vuur en vlam
Ik schrik wakker en ben verbaasd dat ik in slaap gesukkeld ben. Het liefst blijf ik zoveel mogelijk wakker vannacht, dus ik wandel naar het vuur om mezelf wat op te peppen. Het hart van de vuurvrouw in mij breekt als ze ziet dat de houtblokken achteloos op de kolen zijn gegooid. Als een ware Indiaan werk ik er blok voor blok naartoe om een hete kern te bouwen, zodat het vuur oplaait en de kolen witheet gloeien.
Rond 04.00 uur, mildheid oefenen
Mijn windscherm, stoel en dekentje zijn nat van de druppeltjes mist. Ik wil voorkomen dat ik het koud krijg dus ik wissel vuur en zee met elkaar af. Even voelt dat als ‘cheaten’. Ik kom hier toch om naar de horizon te kijken, is bij het vuur zitten dan wel ok? Ik besluit mildheid te oefenen. Dit is geen leger-exercitie, ik hoef niets te bewijzen en mag mezelf best wat warmte gunnen.
Rond 06.00 uur, de ochtend verschijnt
En ineens is daar het ochtendlicht.
Ik had me ingesteld op een lange lange nacht, en nu is-ie al voorbij!
De zee rukt in hoog tempo op. De meeste mensen verplaatsen voor de zekerheid hun stoel en scherm een paar meter naar achteren, om geen natte voeten te krijgen.
Rond 10.00 uur, (on)verwachte cadeaus
Zoals gehoopt krijg ik vele cadeautjes. Vannacht kon ik al urenlang genieten van magische zeevonk en ik zag twee sterren vallen. Overdag spot ik een groep lepelaars in hun reis naar het zuiden, een verdwaalde zwaan in de branding. Tel daarbij honderden meeuwen op en ik mag concluderen dat witte vogels een thema zijn.
Ik krijg vandaag niet alleen cadeautjes van de natuur, ook cadeaus van mijn medereizigers. In de vorm van een blik die zegt: yes, wij doen dit samen. Gedeelde stille vreugde over het eerste ochtendlicht. Een smaakvolle cappuccino drinken, even in de bewoonde wereld van strandtent de Fuut. Richting het einde van de dag een mooi gesprek waarin alles flowt.
Rond 12.00 uur, samen én alleen
Expres zoek ik weinig contact met mijn mede-observeerders. Een deel van mij vindt dat jammer. Want ik wil best weten wie al die leuke mensen zijn, die net als ik interesse hebben in deze ervaring.
Wat drijft hen, wie zijn ze, wat ervaren zij op dit moment? Maar dit is geen theekransje of netwerkevent. Ik ben hier voor mij. Laat ik die vragen aan mezelf stellen. Wat drijft me, wie ben ik, wat ervaar ik op dit moment? En laat ik die vragen blijven stellen, ook als mijn aandacht verslapt.
Rond 15.00 uur, stilstand
Dat gebeurt in uur 20, 21 en 22 van de 24 uur. De zon schijnt fel, het is weer eb geworden. Vele Hagenezen en dagjesmensen genieten van mogelijk de laatste zomerse dag. Mijn beeld verandert urenlang amper. Ik zie voornamelijk zand, honden, baasjes van de honden, meeuwen, een bootje in de donkerblauwe zee met daarboven een helderblauwe lucht, nog meer honden en nog meer mensen, met of zonder honden.
Tegelijk is dat niet waar, want natuurlijk verandert er van alles, maar mijn mind wil dat niet zien. Die is moe. Die heeft nu wel lang genoeg bewust geobserveerd en wil nu gewoon weer even op standje makkelijk.
Eerst doe ik liggend op mijn deken een dutje in de warme zon. Fijn om mijn lijf wat rust te geven, maar als ik daarna weer op mijn stoel plaatsneem lijkt mijn beeld nog steeds niets veranderd.
Hebben Bruno, Lars en Helen de tijd stiekem stil gezet?
Rond 16.00 uur, verveling
Ik verveel me en de trekkracht naar mijn telefoon is groot. Ik kan toch heus wel even een foto maken? Nee, ik wil deze 24 uur geen scherm in mijn handen hebben.
Iets anders wat trekkracht veroorzaakt om als afleiding te dienen, is mijn eten. Waar ik de afgelopen uren amper trek had en af en toe voor de vorm iets kleins at, heb ik nu ineens zin om te snacken. Eerst eet ik mijn salade, dan een broodje brie en mijn toetje is chocola.
Ik geef toe aan de afleiding maar natuurlijk neemt het de onrust niet weg. Wat is er dan nog over om me mee te vermaken? Ik heb expres geen notitieboekje en pen bij me. Dan zit er nog maar één ding op. Naar de horizon kijken. Ik geef me over en met hernieuwde zin bestudeer ik mijn uitzicht.
Rond 19.00 uur, inzichten
De zon gaat bijna onder – het einde is in zicht. Ik bedenk dat zowel de natuur die ik aanschouwd heb als deze hele dag en het hele leven, volgens dezelfde cyclus verlopen. Tegengestelden wisselen elkaar constant af. En dat is maar goed ook, want als alleen maar de zon schijnt wordt het al gauw saai, zoals ik in de afgelopen uren ervaarde. Het zijn dus óók de uitdagingen en ellendige momenten, die het leven interessant en waardevol maken.
Tijdens mijn voorbereiding vroeg ik me af: Hoe geef ik actie zelf vorm, in plaats van dat ik me erdoor laat overspoelen? De zee en de horizon gaven me het antwoord; alles is er. Je kunt het misschien nog niet zien, maar het is er wel – net als de zee, de horizon en dat wat daarachter ligt. Het komt en gaat vanzelf en daar hoef je niets voor te doen. Ik hoef dus geen actie te vormen en ook niet bang te zijn overspoeld te worden. Als dat dreigt te gebeuren zet ik gewoon mijn stoel een paar meter naar achteren.
Een andere vraag was: Kan ik ontvangen? En hoe laat ik dat wat ik krijg weer verder stromen? Ook daarover heb ik een antwoord gekregen. Zodra ik verstil, sta ik open om cadeautjes te zien en in ontvangst te nemen. En in die openheid kan ik zelf ontspannen en cadeautjes voor anderen bedenken en geven.
Rond 20.00 uur, afsluiting en afscheid
De zon is ondergegaan en dat betekent dat de 24 uur erop zitten. We pakken onze bescheiden nederzetting weer op en lopen met zijn allen naar het verzamelpunt, waar we nog maar één etmaal geleden elkaar voor het eerst ontmoeten. Enigszins overweldigd en dankbaar voor deze gezamenlijke ervaring, neemt iedereen afscheid van elkaar, om een voor een weer terug te keren naar ieders ‘gewone leven’.
Dank Bruno, Lars en Helen, voor het mogelijk maken van deze ervaring, voor het zorgvuldige voorbereiden en het ruimte maken tijdens de 24 uur samen.
Headerfoto: Bruno van den Elshout.