Levensvragen: blijvend onderzoek of liever weg van blijven?
[ BLOG ] Sinds het begin van dit jaar werk ik als geestelijk verzorger in een verpleeghuis. Er wonen mensen met somatische klachten en mensen met verschillende vormen van dementie.
Aandacht voor levensvragen
Voor die ongeveer 120 bewoners ben ik degene met wie ze kunnen praten over hun trage vragen – levensvragen waar niet direct een antwoord op is. En waar misschien ook geen antwoord op hoeft te komen: het onderzoeken zelf is al waardevol.
Wanneer iemand zijn eigen (t)huis achter heeft moeten laten en in een verpleeghuis is komen wonen, heeft dat vaak een enorme impact op het ervaren van zin.
Zin in de dag,
maar ook de zin van het leven.
Wat doet een geestelijk verzorger?
Hoewel er in de zorg steeds meer aandacht is voor Positieve Gezondheid, waarbij spiritualiteit en zingeving een belangrijk onderdeel zijn van goede zorg, is voor bewoners, familie en zorgmedewerkers vaak onduidelijk wat een geestelijk verzorger nu eigenlijk doet.
Of is.
Ik neem je mee in een aspect van mijn werk: aandacht voor levensvragen.
Levensvragen die in de onderstroom aanwezig zijn
Belangrijke vragen die ik graag stel zijn:
(ik stel ze zowel aan mijzelf als aan anderen, al is dat laatste vaak niet met zoveel woorden)
Wat leeft er in jou?
Wat is van waarde voor jou?
Wat geeft je ruimte?
Wat heb je nodig?
Wat is genoeg?
Wat is ‘van mij’?
Wat betekent tijd voor jou?
Wat betekent geld voor jou?
Wat betekent intimiteit voor jou?
Wat betekent verbinding voor jou?
Wat betekent vrijheid voor jou?
Wat betekent vriendschap voor jou?
Wat houdt het hebben van een goede relatie in voor jou?
Wat is een goed leven?
Wat is van betekenis?
Wat maakt jouw leven zinvol?
Heeft het leven een doel?
Mijmeren, delen en bezinnen
Het zijn belangrijke vragen, die soms zo Groots en Meeslepend kunnen voelen dat ze een verlammend gevoel oproepen.
Op andere momenten kunnen ze met weinig, maar zeer rake woorden, beantwoord worden.
Het zijn vragen waar je avondenlang over kunt discussiëren, met vrienden, wijn (in mijn geval gekookt water) en een tafel vol eten (in mijn geval kruidige pompoencake).
Waar je met je partner kwetsbaar over kunt uitwisselen.
Gepassioneerd over kunt vertellen. Wat jou drijft, wat jouw visie is.
Of starend in de vlammen van een kampvuur onder de sterrenhemel mijmert wat voor jou mogelijke antwoorden zijn
Levensvragen die misschien pijn doen
Bovengenoemde Belangrijke Vragen kunnen ingewikkeld en lastig te beantwoorden zijn, maar over het algemeen hebben ze een lichte vibe over zich.
Bij deze vragen houdt het echter niet op. Ik noem nog maar enkele voorbeelden:
Wat doet pijn?
Welk gevoel wil je niet voelen?
Waar heb je spijt van?
Waar twijfel je aan?
Waar ben je bang voor?
Waar schaam je je voor?
Waar ben je schuldig aan?
Wie heb je pijn gedaan?
Waar lig je van wakker?
Wie heb je te vergeven?
Filosoferen, in gesprek gaan, leren
En zelfs daar houdt het niet op (voor mij 🙂 ).
Wat is God?
Wat geloof ik?
Wat weet ik?
Wat is waarheid?
Wat neem ik waar?
Kan ik de realiteit kennen?
Heb ik een vrije wil?
Wat is dood?
Wat is er daarna?
Wat is leven?
Wat is er daarvoor?
Wat is de ziel?
Wat is bewustzijn?
Waar ben ik in mijn dromen?
Wat is ‘ik’?
Het gaat niet om de antwoorden
Ik ben me ervan bewust dat ik vele antwoorden niet kan weten. Wat oké is, want alleen al het stellen van de vraag zet van alles in beweging.
Het stellen van deze vragen is van belang om geen aannames te doen, maar een onderzoekende, open blik te hebben. Die heb ik sowieso, maar op het moment dat ik het verpleeghuis binnenwandel en geestelijk verzorger ben, des te meer.
Open om naar de visie of het levensverhaal van de ander te luisteren.
Nieuwsgierig te zijn: hoe beleeft een ander mens deze vragen? (ook als dat haaks staat op hoe ik mijn eigen antwoorden zou formuleren).
Een geestelijk verzorger blijft bij pijn
De vragen kunnen soms pijnlijk zijn, of ongemak oproepen. Juist daarom stelt een geestelijk verzorger ze. Want het bespreekbaar maken van dat-wat-pijn-doet, brengt verlichting. Of dat iemand zich gezien weet.
Door te luisteren naar de ander ontstaat er verbinding, ook als er geen antwoorden zijn.
Dan delen we het niet-weten.
Een prachtig vertrekpunt in levens-onderzoek.
Spelen bij jou een van deze of meerdere van deze levensvragen? En zou je die samen willen onderzoeken? Dan is een Transformatiedag een mooi cadeau aan jezelf. Zo’n dag staat in het teken van vertragen, verstillen en in contact komen met wat er in jou leeft, zodat de wijsheid die je in je draagt, ont-dekt kan worden. Lees hier meer >>>
Illustraties bij dit blog zijn van Saydung89 via Pixabay.